گذری بر نقش و اهمیت بازی در رشد کودکان

بازی عبارت است از هرگونه فعالیت جسمی یا ذهنی هدف‌دار، که به صورت فردی یا گروهی انجام شده و کسب لذت و برآورده‌شدن نیازهای کودک را موجب می‌شود. کودکان، نقاط قوت و ضعف خود، از جمله تمایل به فرمان‌دادن یا فرمان‌بردن، تهاجم یا تسلیم، اجتماعی‌بودن یا منزوی‌بودن و همچنین احساسات دوستانه یا خصمانه، افسردگی یا شادی، امیال و آرزوهای خود را از طریق بازی نشان می‌دهند. آن‌ها به بازی‌های متفاوتی می‌پردازند که هر کدام از بازی‌ها نشان‌دهندهٔ یکی از احساساتشان می‌باشد.

تحقیقات بی‌شماری در زمینهٔ اثرات بازی و ارزشمندی آن صورت گرفته است که اغلب آن‌ها تأکیدی است بر ارزش مثبت بازی در جنبه‌های گوناگون رشد
کودکان. این‌که کودک چگونه بازی می‌کند و چه نوع بازی‌هایی انجام می‌دهد، تا حد زیادی بستگی به سن و حد تکامل او دارد.
بازی‌ها با توجه به محتوای آن‌ها و تمایلات و گرایش‌های کودک، که نشئت گرفته از اوضاع و احوال درونی اوست و بر اساس نگرش و دیدگاهی که نظریه‌پردازان روان‌شناسی نسبت به کودک دارند، به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند. دسته‌هایی اعم از رشد جسمانی، روانی، عاطفی، اخلاقی و شناختی. اگرچه کودکان از نظر ساختمان بدنی و رشد روانی یکسان نمی‌باشند؛ ولی اکثر آن‌ها در سال‌های اولیهٔ زندگی سعی می‌کنند نیروهای خود را به کار بیندازند و فعالیت‌های گوناگون انجام دهند. نتیجهٔ تحقیقات و مطالعات بی‌شمار، اهمیت بازی و لزوم توجه به آن را روشن می‌سازد.

فعالیت‌هایی مانند بالارفتن، دویدن، خزیدن، پرتاب‌کردن و… برای رشد فیزیکی بدن بسیار اهمیت دارد. بازی‌های فعال و پرجنب‌وجوش، سبب به دست آوردن قدرت و چالاکی و ایجاد هماهنگی در حرکات می‌شوند. همچنین بازی‌هایی با رویکرد مهارتی و اکتشافی، برای رشد محسوس کودک در زمینه خوب حرکت کردن، هماهنگی میان حرکات چشم و دست و مانند آن ضروری است. این بازی کودک را وادار می‌کند تا در پیرامون خود جستجو کرده و از طریق حواس خود شامل بینایی، شنوایی، بویایی، لامسه و چشایی، ویژگی‌های محیط خود را کشف کند. زمانی آموزش با بازی تأثیرگذار است که بازی هدفمند و دارای ساختار باشد به همین منظور، داشتن محتواهای ارزشمند در حوزهٔ بازی، برای آموزش در حیطهٔ کودکان پیش از دبستان، بسیار حائز اهمیت است .

ویدئوی پیش رو، از برنامه‌های پیش‌دبستانی مدرسهٔ زندگی مهرستان است که برای آشنایی با این مجموعه می‌توانید به پیوند زیر مراجعه فرمایید:

بروشور مدرسه زندگی مهرستان