شناسایی، ارتقاء و حمایت از محتوای فاخر حوزهٔ کودک
شناسایی، ارتقاء و حمایت از محتوای فاخر حوزهٔ کودک
Search
Close this search box.

شاخص‌های نهایی داوری محور ویژه؛ بسته‌های تربیت و یادگیری کودک

پس از طی‌شدن مراحل کارشناسی و مرحلۀ اول داوری، برای بررسی دقیق‌تر محصولات، شاخص‌های ارزیابی مرحلۀ دوم را با دقت و جزئیات بیشتری احصاء کردیم. در این مقاله به تبیین شاخص‌های نهایی داوری محور محور بسته‌های تربیت و یادگیری کودک می‌پردازیم.

چند نکته دربارۀ شاخص‌های داوری مرحلۀ دوم:

  • یک شاخص برای «ارزیابی کل‌نگر» وجود دارد که در آن نظر کلی داور نسبت به محصول شما در قیاس با محصولات دیگر درج شده است. اگر امتیاز بالایی در این شاخص به دست نیاوردید، نشان از کیفیت بالای محصولات دیگر دارد؛ نه کیفیت پایین محصول شما.
  • شاخص دیگری مربوط به ترسیم چشم‌انداز مطلوب برای محصول است. با توجه به این که بعضی شرکت‌کنندگان رویداد ارتقا فرصت اعمال تغییرات را نداشتند، چنان‌چه فایلی برای ترسیم چشم‌انداز محصول و اقدامات مد نظر برای بهبود محصول ضمیمه کرده باشند، این شاخص به بررسی این چشم‌انداز پرداخته است. البته ثبت چشم‌انداز امتیازی و غیرالزامی بوده است.
    نکته: محصول شما در باقی شاخص‌ها بر اساس وضع موجود محصول داوری شده است؛ نه بر اساس چشم‌انداز. فقط همین شاخص به چشم‌انداز اختصاص دارد.
  • ابتدای برخی شاخص‌ها عبارت «امتیازی» را می‌بینید. نداشتن آن ویژگی موجب کسر امتیاز نمی‌شود اما داشتن آن، امتیاز محصول را افزایش می‌دهد.
  • ابتدای برخی شاخص‌ها عبارت «محصول جامع» را می‌بینید. در یارستان کودکستان به محصولی که قرار است یک دورۀ تربیتی کامل (مثلاً یک سال کودکستان) را پوشش دهد و انتظار می‌رود از جامعیت محتوایی برخوردار باشد، (مثلاً به یک ساحت یا هدف خاص اختصاص نیافته است) محصول جامع می‌گوییم. حال اگر ابتدای شاخصی این عبارت را دیدید، یعنی این شاخص برای محصولاتی که جامع قلمداد شوند، الزامی است وگرنه غیرمرتبط است و اثری در امتیاز محصول نخواهد داشت.
  • ابتدای برخی شاخص‌ها عبارت «محصول جامع/ امتیازی» را می‌بنید. این شاخص‌ها برای محصولات جامع الزامی است ولی برای باقی محصولات امتیازی است.
    نکته: اگر محصولی جامع نباشد، و به یک حیطۀ خاص پرداخته باشد؛ مثلاً صرفاً رشد اجتماعی را هدف قرار داده است، در این صورت شاخص‌هایی که به آن حیطۀ خاص مربوط است، حتی اگر عبارت «محصول جامع» در آن‌ها دیده شود، برای آن محصول الزامی است و امتیازی نیست.

توضیحاتی راجع‌به وزن شاخص‌ها

شاخص‌های مختلف از درجه اهمیت یکسان برخوردار نیستند؛ بلکه بعضی مهمتر از بعضی دیگر هستند. در دو ستون کناری جدول، اعدادی می‌بینید که وزن هر شاخص در هر ردۀ سنی است. یک شاخص ممکن است برای سن 0 تا 3 سال اهمیت زیادی داشته باشد و وزن 6 را به خود اختصاص داده باشد ولی در سن 4 تا 6 سال، اهمیت کمی داشته باشد و وزن 1 را داشته باشد.

وزن هر شاخص مانند تعداد واحد یک درس در یک ترم دانشگاه است. همان طور که درس 3 واحدی، سه برابر درس 1 واحدی در معدل یک ترم ما اثر می‌گذارد، شاخص با وزن 6 هم دو برابر شاخص با وزن 3 در امتیاز کلی که به دست می‌آوریم اثر می‌گذارد.

ردیف

بسته0تا33تا6
1ارزیابی کل‌نگر دربارۀ این محصول6

6

2

امتیازی*: در فایل‌های ارسال شده، چشم‌انداز مطلوبی برای ارتقای محصول ترسیم شده است.33
3راهنمای لازم برای انتخاب محصول در اختیار خریدار قرار گرفته است. (مثلاً سن هدف برای این محصول و نیازی که پاسخ می‌دهد)1

1

4اجرای فعالیت‌ها مستلزم تمهیدات پیچیده و تهیه لوازم گران یا دور از دسترس نیست.11
5راهنمای لازم برای نحوه استفاده از محصول به طور شفاف در اختیار مصرف‌کننده قرار گرفته است.22
6توضیحات مربوط به مربیان یا والدین، از جمله توضیح نحوه انجام فعالیت‌ها، همه‌‌فهم و واضح است.11
7فعالیت‌ها و اجزای بسته به نحوی طراحی شده که استفاده از این محصول برای مخاطب آسان است.22
8فصول محتوا به خوبی از هم تفکیک شده و مخاطب دچار سردرگمی نمی‌شود. فصول عنوان‌بندی خوبی دارند و عناوین به وضوح نمایش داده شده است. همچنین محصول از صفحۀ فهرست کارآمدی برخوردار است.11
9راه‌های ارتباط و تعامل مخاطب با صاحب محصول (مثلاً وب‌سایت ناشر) برای راهنمایی و دریافت خدمات بیشتر پیش‌بینی و اعلام شده است.11
10قیمت محصول با توجه به نیازی که پاسخ می‌دهد، کیفیت محصول و سبک هزینه‌کرد مخاطبان آن مناسب است.22
11فعالیت‌ها قابلیت اجرا در محیط کودکستان و هر محیط تربیتی را دارد.22
12سامانه، سایت و برنامک*: در طراحی محصول امکان شخصی‌سازی و اختصاصی کردن وجود دارد.11
13سامانه، سایت و برنامک*: امکان استفاده آسان (سهولت کاربری) و دسترسی آسان به ابزارها وجود دارد. همچنین امکان استفاده بر روی دستگاه‌های مختلف وجود دارد. (موبایل، تبلت، رایانه و…)11
14سامانه، سایت و برنامک*: امکانات مناسب جستجو و امکان فیلتر کردن محتوا و به اقتضای محتوای موجود، تگ‌گذاری و دسته‌بندی منطقی و کارآمدی وجود دارد.11
15در متن‌هایی که برای کودکان است، از بیان واضح و روشن، کلمات آشنا (واژگان پایه)، جملات کوتاه و نشانه‌های نگارشی برای فهم بهتر جملات استفاده شده است.32
16چنانچه در اجرای فعالیت‌ها، رعایت نکات ایمنی خاصی ضرورت دارد، این موارد ذکر شده است.31
17اسباب‌‎بازی*: اگر قطعات ریز قابل بلعیدن دارد، روی محصول این هشدار درج شده که مناسب زیر 3 سال نیست. اگر برای بالای 3 سال طراحی شده هم اجزای بسیار کوچک که در گوش و بینی کودک جا شود، ندارد.11
18اسباب‌بازی *: ساخت محصول به نحوی است که از این دست خطرات ایجاد نمی‌کند: تیزی و برندگی – حساسیت پوستی یا تنفسی – مسمومیت – خطر برق‌گرفتگی – حرارت و امکان سوختگی – امکان گیر کردن دست و پا بین چرخ‌دنده‌ها و اجزا – قابلیت اشتعال – طناب یا نخ بلندی که کودک بتواند آن را دور گردن یا دست‌ها و پاهایش حلقه بزند.31
19سامانه و برنامه *: صفحه قوانین و صفحه رعایت حریم شخصی وجود دارد و به روشنی به همه موارد اشاره شده است. اگر محصول ثبت‌نام دارد، در فرایند ثبت‌نام موارد مذکور به مخاطب یادآوری می‌شود. ضمناً محصول به دسترسی‌هایی بیش از حد لازم نیاز ندارد. (دسترسی به لوکیشن، مخاطبان گوشی و …)11
20حقوق مالکیت معنوی رعایت شده و در اثر از منابع دیگر بدون ذکر منبع، اقتباس و گرته‌برداری نشده است.11
21از عناوینی مانند اولین، برترین، کامل‌ترین و… در عنوان، جلد، شناسنامه یا معرفی اثر پرهیز شده است.11
22اثر تألیفی است و ترجمه یا بازنشر آثار دیگران نیست و برگرفته از تجربه، تحلیل و یا نقد صاحب اثر است.44
23محصول در فرم و ایدۀ ظاهری خلاقانه و نوآورانه است.11
24محصول در مضمون و محتوا خلاقانه و نوآورانه است.11
25محتوای اثر پایه علمی دارد و از منابع متعبر و موثق استفاده شده و این منابع در محصول ذکر شده است.11
26برای محصول تصویرگری اختصاصی انجام شده است.22
27امتیازی *: با استفاده از کد QR یا واقعیت افزوده (AR) محتوای دیجیتال مرتبط و مناسب (برای مخاطب کودک) به اثر اضافه شده است.33
28امتیازی *: از محتوای فیلم (مثلاً با استفاده از کد QR) برای تفهیم فرایند فعالیت‌ها به مربیان و والدین استفاده شده است.33
29تصاویر و نمادهای روی جلد و داخل اثر، دارای کیفیت و جذابیت بصری و هنری است.33
30عنوان، تصاویر و محتوای روی جلد با محتوای اثر تطابق دارد و برای مخاطب جذاب و قابل فهم و دارای پیام مثبت است.22
31صفحه‌آرایی، سفیدخوانی، نوع و انداز قلم، مناسب است.33
32از ابزارهایی مانند نمودار، جدول و شکل برای انتقال بهتر مفاهیم و جذابیت و تنوع بصری استفاده شده است.22
33کتاب کار*: کتاب کار کودکان بالای 5 سال حدود 40 صفحه، کتاب کار کودکان بالای 4 سال حدود 32 صفحه و کتاب کار کودکان زیر 4 سال حدود 24 صفحه است. تعداد جلدها هم حداکثر 4 جلد است.22
34کتاب کودک*: تعداد صفحات مناسبی دارد. (دست کم 12 صفحه و حداکثر برای زیر 4 سال 24 صفحه، 4 و 5 سال 32 صفحه و بالای 5 سال 40 صفحه)22
35تصاویر در همه اجزای بسته هم به لحاظ فرم و سبک تصویرگری و هم به لحاظ محتوا دارای تناسب و یکپارچگی است. همچنین نوع و اندازۀ قلم و صفحه‌آرایی و هویت بصری اجزای بسته، یکپارچه و هماهنگ است.22
36سامانه، سایت و برنامک*: استفادۀ مؤثری از تنوع رسانه (صوت، موسیقی، عکس، فیلم، انیمیشن و…) شده است و کیفیت محتواهای رسانه‌ای بالا است.22
37سامانه، سایت و برنامک*: به تناسب نوع محصول، از فناوری و امکانات نوین و دانش‌های روز، بهره گرفته شده است. (مثل واقعیت افزوده و واقعیت مجازی، تشخیص چهره، تشخیص نوشتار، هوش مصنوعی، یادگیری عمیق ماشینی و…)22
38در سازماندهی محتوا به اصول چرخه (مسیر) یادگیری توجه شده است: درگیر کردن مخاطب – کشف – تبیین – شرح و بسط – ارزشیابی11
39محتوا و فعالیت‌ها برای کودک جذاب است و همراهی او را در پی خواهد داشت.43
40در سازماندهی محتوا به اصل توالی در یادگیری توجه شده است: ترتیب ارائه مطالب از ساده به پیچیده و از پایین‌ترین سطح ممکن و قابل درک  و یا توالی به صورت بیان کل و سپس فهم اجزاء22
41آموزش برای کودک معنی‌دار است. یعنی فرایند یادگیری با آنچه کودک به طور طبیعی می‌داند آغاز می‌شود.42
42در سازماندهی محتوا به اصل تلفیق توجه شده است: در هم تنیدگی فعالیت‌ها و اهداف با پرهیز از جدا سازی مفاهیم، مهارتها و ارزش‌ها.22
43فعالیت‌ها علی‌رغم ارتباط و نظم ساختاری، به صورت پیمانه‌ای است و انجام یک فعالیت وابسته به انجام فعالیت قبلی نیست.42
44از شیوه‌های متنوع ارزشیابی (تشخیصی، تکوینی، عملکردی و…) با رویکرد تشویقی و مشاهده رفتار استفاده شده است.11
45در طراحی فعالیت‌های آموزشی اصل تنوع در شیوه انجام تمرین‌ها قابل مشاهده است و از هر شیوه فراوانی قابل توجهی وجود دارد. (دستورزی، نقاشی، تکه‌چسبانی، جورچین، رنگ‌آمیزی، ساختن، مشاهده، آزمایش، قصه، گفتگو و…)22
46انجام تمرین سطح‌بندی دارد و کودک با توجه به تفاوت‌های فردی و توانایی خود می‌تواند بخشی از فعالیت‌های خواسته شده یا تمام آن را با کیفیت متفاوت انجام دهد.11
47در تدوین و تنظیم فعالیت‌ها، سیردار بودن و منظومه‌وار بودن کل محتوا رعایت شده است. محصول مانند یک ظرف پر از فعالیت نیست؛ بلکه برای آموزش‌ها در کل محتوا سیری در نظر گرفته شده است.22
48محصول جامع *: بستۀ ارائه شده، پوشش‌دهندۀ یک دوره کامل آموزشی (یک سال تحصیلی) است؛ دارای جامعیت است و نگاه جزئی و موردی ندارد.55
49اجزای بسته در ارتباط و تناسب با هم تنظیم شده‌اند و یکدیگر را در تحقق هدف بستۀ یادگیری تکمیل می‌کنند.44
50محصول جامع/ امتیازی*: بستۀ یادگیری هم کودک، هم مربی و هم والدین را در نظر گرفته و برای راهنمایی و ارتباط هر کدام پیش‌بینی داشته است. (مثلاً شامل کتاب‌کار، کتاب مربی و راهنمای والدین برای فعالیت در خانه است.)33
51محصول جامع/ امتیازی*: در هر فعالیت اجزای طرح یادگیری از جمله اهداف، شرح فعالیت و نحوه ارزشیابی به وضوح تبیین شده است.22
52محصول جامع/ امتیازی*: در طراحی محصول توالی و زمان‌بندی پیشنهادی، بودجه‌بندی و تقویم آموزشی پیشنهادی برای آگاهی مربیان تدارک دیده شده است.33
53راهنمای والدین*: برای اجتناب از نگرانی‌های والدین، کمال‌گرایی‌های منفی، وسواس و احساس عذاب‌وجدان فکر شده و محصول این احساسات منفی را تقویت نمی‌کند. بلکه به والدین حس آرامش می‌دهد.42
54راهنمای والدین و راهنمای مربی*: محصول در شکل‌دهی نگرش صحیح نسبت به تربیت و نقش والدین و مربی مؤثر است و صرفاً شامل یک سری فعالیت بدون تبیین اهداف و فلسفۀ کار نیست.43
55محصول به یک یا چند نیاز مهم و اساسی مخاطب پاسخ می‌دهد. (مثلاً بسته‌ای که برای یک سال کودکستان طراحی شده و به طور کلی محتوای خوبی دارد.)66
56آموزش و تربیت به صورت ضمنی و غیرمستقیم دنبال شده است.33
57به اصل آزادی عمل در انجام فعالیتها توجه شده است. دست کودک در شیوه انجام تمرین باز گذاشته شده است و فعالیت‌ها دارای قوانین سفت و سخت از پیش‌تعیین‌شده نیست.32
58به اصل لذت و بازی توجه شده است و محتوا و فعالیتها جدی و خشک نیست و به نوعی بازی‌گونه، کودکانه و بانشاط است. کودک از فرایند بازی لذت می‌برد و نگران حصول نتیجه‌ای مشخص نیست.54
59فعالیت‌ها درخور موضوع با زندگی طبیعی کودک گره خورده است و در بستر زندگی کودکانه یادگیری و تربیت را پیگیری کرده است یا در زندگی روزمره کودک اثرگذار است.32
60فعالیت‌ها باعث ایجاد درگیری حسی و عاطفی در کودک شده و به او امکان انجام تمرین بر اساس باور و درک خود را می‌دهد.22
61فعالیت‌ها بر اصل مشارکت گروهی تاکید دارد و زمینه انجام فعالیت‌های مشارکتی را برای کودک فراهم می‌کند.33
62اصل تناسب فعالیت‌ها و انتظارات عملکردی با ردۀ سنی مخاطبان، وسع وجودی و نیازهای فردی و اجتماعی آنها در نظر گرفته شده است. مثلاً حجم مفاهیم و محتوا مناسب است. نه بسیار کم و تهی نه بسیار زیاد و بیش از ظرفیت کودک. یا به مفاهیم انتزاعی فراتر از درک کودک پرداخته نشده.55
63در سازماندهی محتوا به هماهنگی با حدود انتظارات از محتواهای کودکستانی توجه شده است. (عدم آموزش نوشتار عدد و حروف الفبا و آموزش‌های دوره ابتدایی)35
64به تفاوت‌‌ها  و نقش‌های جنسیتی توجه شده است و به علاقه کودک به جنسیت خود کمک می‌کند.11
65نمادهای خرافی و انحرافی و فرق ضاله در متن و تصاویر تبلیغ نمی‌شود (مانند جمجمه، انگشتر تیغ‌دار، صلیب وارونه، ستاره شش‌ضلعی و…) و تمسک به قدرت‌های کاذب ماورایی مانند جادو و شعبده وجود ندارد.22
66خداوند و فرستادگان او به گونه‌ای که حس منفی در کودک ایجاد کند، معرفی نمی‌شود. (ترس، دلهره، سخت‌گیری، نامهربانی و…)44
67توهین و سبک شمردن نسبت به نمادها و مقدسات دینی و شعائر مذهبی وجود ندارد.22
68محصول صفات و ویژگی‌های فردی منفی را تقویت نمی‌کند. (مانند راحت‌طلبی، مصرف‌گرایی، بخل، زیاده‌خواهی، عهدشکنی، خودمحوری، عدم کرامت و عزت نفس و…)44
69در کودک هیجانات و حالات آسیب‌زا مانند خشونت، استرس، تنش‌های روحی، عذاب وجدان، ترس و… را سبب نمی‌شود.42
70فعالیت‌ها به نحوی نیست که کودک در ناکامی از حصول نتیجه حس ناکارآمدی و درماندگی کند.42
71مفاهیم و اعمال مذموم یا مربوط به سنین بالاتر مانند روابط جنسی، استعمال دخانیات و مواد مخدر، مشروبات الکلی و… در اثر وجود ندارد.42
72در داستان‌ها شخصیت منفی، از اعضای خانوادۀ شخصیت اصلی یا شخصیت مثبت نیست و به بهای جذاب ساختن داستان شأن و جایگاه هیچ یک از اعضای خانواده تضعیف نمی‌شود.43
73محتوا مروج فرم غیراستاندارد خانواده نیست و نمایانگر طلاق عاطفی، ازدواج سفید، همجنسگرایی و… نمی‌باشد.33
74محصول صفات اجتماعی منفی مانند ناسزاگویی، برچسب زدن، تمسخر، حسادت، کینه و… را ترویج نمی‌کند.44
75محصول به دنبال جذابیت مصادیق قانون‌گریزی یا آسیب به اموال عمومی را به عنوان ارزش مثبت منتقل نمی‌کند.22
76تبعیض یا تحقیر نسبت به قومیت‌ها، اقشار و مشاغل مشاهده نمی‌شود.33
77اثر مروج نگهداری از حیواناتی مانند سگ و گربه و حیوانات وحشی در خانه نیست.22
78اثر مروج آسیب به طبیعت و حیوانات نیست.22
79اثر مروج نمادها و رسوم غیر اسلامی و ایرانی نیست.34
80اثر دارای روایت منفی و تخریب نسبت به گذشته و اکنونِ ایران و اسلام نیست.23
81محصول جامع*: محصول تمام اهداف و ساحت‌های تربیت و یادگیری کودک را در بر می‌گیرد و به زمینه‌سازی جهت پرورش ساحت‌های زیستی، بدنی، اعتقادی، اخلاقی، معنوی، عاطفی، زیبایی شناختی، تفکر، علمی و فناوری و زبانی منجر می‌شود. (امتیاز بر اساس کمیت و کیفیت پرداختن به ساحت‌ها داده می‌شود.)24
82محصول غیرجامع*: محصول پوچ و بی‌هدف نیست و یکی از اهداف و ساحت‌های تربیت و یادگیری کودک یا تلفیقی از آنها را در بر می‌گیرد و به زمینه‌سازی جهت پرورش حداقل یکی از ساحت‌های زیستی، بدنی، اعتقادی، اخلاقی، معنوی، عاطفی، زیبایی شناختی، تفکر، علمی و فناوری و زبانی منجر می‌شود. (امتیاز بر اساس میزان و عمق پرداختن به یک ساحت و نیز تلفیق چند ساحت داده می‌شود.)33
83محصول جامع/ امتیازی*: محصول منجر به بیداری احساس فطری حب نسبت به خداوند مهربان و همچنین مخلوقات خداوند (خود، انسان‌ها و طبیعت) می‌شود.22
84محصول جامع/ امتیازی*: به شناسایی کارهای خوب و خداپسندانه اهتمام ورزیده و کودک را به انجام آنها تشویق می‌کند.22
85محصول جامع/ امتیازی*: به انس با خدا، مفاهیم تربیت دینی و پیشوایان دین کمک می‌کند؛ مثلاً به موقع بسم الله الرحمن الرحیم، الحمدلله، صلوات و… را با بیان کودکانه و جذاب دنبال می‌کند.22
86محصول جامع/ امتیازی*: محصول به انس کودک با قرآن با رعایت این اصول می‌پردازد: تاکید بر جنبه‌های لطف و رحمت الهی، آشنایی و یادگیری سوره‌ها و پیام‌های قرآنی همراه با بیان کودکانه و درک ساده از مفهوم قرآن. محصول به اجبار به حفظ قرآن کریم نپرداخته است.12
87محصول به نحوی هویت ایرانی-اسلامی را در کودک تقویت می‌کند. (مثلاً منجر به حس خوب و علاقه نسبت به سرود ملی یا پرچم یا دیگر نمادهای ملی می‌شود.)12
88در طراحی محصول به نقش خانواده در فرایند تربیت توجه شده و همچنین محتوای اثر جایگاه خانواده را تقویت می‌کند.22
89محصول جامع/ امتیازی*: به تقویت مهارت ارتباط موثر و صحیح با دیگران می‌پردازد.22
90محصول جامع/ امتیازی*: محصول به پرورش مفاهیم هویت فردی، شناخت خود و احساسات و علاقه‌مندی‌های خود کمک می‌کند.11
91امتیازی*: به مشاغل اجتماعی، تولید، سواد مالی، علائم استاندارد کالا با نظر به آداب اسلامی در کسب مال و شغل پرداخته شده است.11
92فعالیتها منجر به علاقه و احساس نیاز کودک به دانش و تحریک حس فطری کنجکاوی او به دانایی می‌شود.33
93محصول جامع/ امتیازی*: فعالیت‌ها به تربیت در فضای مجازی و رسانه توجه کرده و منجر به آشنایی با استفاده درست و به‌اندازه از آنها می‌شود.11
94توجه، تمرکز، دقّت و حافظه را درگیر می‌کند و ارتقا می‌دهد.22
95دربرگیرنده چالش‌هایی جهت مکث و اندیشیدن و پرورش تفکر و حل مساله است.12
96به پرورش خلاقیت و ارائه موقعیت‌ها و تمرین‌های خلاق پرداخته شده است.22
97فرصتهایی برای تشخیص، مقایسه (تفاوت‌ها و شباهت‌ها)، ردیف کردن، دسته‌بندی و طبقه‌بندی، روابط کل و جزء، تناظر، ترتیب، مفاهیم فضایی، تعلق و عدم تعلق به مجموعه، اشیاء، زمان، فصول و رنگ‌ها فراهم می‌کند.11
98از چند حس برای کشف روابط بین اجزا  یعنی مشاهده چندحسی استفاده کرده است.11
99محتوا به توجه و دقت در زیبایی‌های خلقت، گوش دادن به آواهای زیبای طبیعی و سرودهای کودکانه، دیدن و لمس کردن زیبایی‌ها و توصیف زیبایی‌های مخلوق خداوند پرداخته است.22
100امتیازی*: محصول مهارت خودکنترلی را، در سطح کودک تقویت می‌کند. (مثلاً این که مسئولیت پیامدهای رفتار خود را به عهده بگیرد.)11
101محصول جامع/ امتیازی*: کودک را در شناخت، کنترل و ابراز صحیح عواطف و هیجانات (محبت، خوشحالی، ناخشنودی، خشم، نگرانی و…) کمک می‌کند.22
102محصول جامع/ امتیازی*: تعاملات عاطفی بین کودک و اعضای خانواده و دوستان و اطرافیان را ایجاد می‌کند و ارتقا می‌دهد.22
103محصول جامع/ امتیازی*: به رشد جسمی توجه کرده و به شناخت اعضای بدن به عنوان نعمت‌های خداوند، حواس پنجگانه، فعالیت‌های حرکتی با عضلات ریز و درشت و انواع دست‌ورزی پرداخته است.11
104محصول جامع/ امتیازی*: به معرفی خوراکی‌های مفید، دوست داشتن بدن خود و مراقبت از سلامتی خود و رعایت بهداشت پرداخته است.22
105اسباب‌بازی*: حرکت‌های ظریف کودک اعم از دست‌ورزی، هماهنگی چشم و دست، چینش، ساختن و … یا حرکت‌های درشت کودک را تقویت می‌کند، اعم از حفظ تعادل، راه رفتن، دویدن، پریدن، پرتاب کردن و… (لازم نیست هم حرکات ریز و هم حرکات درشت را تقویت کند.)11
106محصول جامع/ امتیازی*: به مفاهیم زیست محیطی کودک (خانه، محله، شهر، کشور)، پاکیزگی آنها، احساس تعلق و محبت به آنها و همسو بودن آنها با فرهنگ ایرانی-اسلامی، پرداخته است.11
107محصول جامع/ امتیازی*: به نعمت‌های خداوند در محیط طبیعت، احترام به طبیعت، منابع طبیعی و موجودات زنده و مراقبت از آنها، بازی و گردش در طبیعت و کشف و ساختن پرداخته است.22
108امتیازی*: به روش‌های سادۀ صرفه‌جویی و پرهیز از اسراف و استفاده از دورریختنی‌ها پرداخته است.11
109محصول جامع/ امتیازی*: فعالیت‌ها با استفاده از کلام نیکو و هنر زبانی متناسب با سن و علاقۀ کودک، او را نسبت به زبان فارسی و به‌کارگیری کلام نیکو و زیبا و محترمانه، علاقه‌مند و مأنوس می‌کند.22
110محصول جامع/ امتیازی*: محصول به خوبی به تقویت مهارت گوش دادن پرداخته است؛ مانند دقت در صداهای اطراف، نوع صداها، بخش‌ها و آواهای مشترک در کلمات (هم‌آغاز و هم‌پایان)، تشخیص منبع و لحن در صدا.22
111محصول جامع/ امتیازی*: محصول به خوبی به تقویت مهارت سخن گفتن پرداخته است؛ مانند اشاره، نام بردن، توصیف، گفتگو، پاسخ به سؤال، توالی رویداد، تکمیل عبارات، استفاده از کلمات جدید و…22
112محصول جامع/ امتیازی*: محصول به خوبی به تقویت مقدمات مهارت خواندن پرداخته است؛ مانند درک علائم نوشتاری در محیط، بیان پیام تصاویر متوالی و غیرمتوالی، تشخیص نماد نوشتاری اسم خود و چند کلمه محدود، خواندن تفکرات ترسیمی و خط ابداعی خود و…12
113محصول جامع/ امتیازی*: محصول به خوبی به تقویت مقدمات مهارت نوشتن پرداخته است؛ مانند تمرین‌های مدادکاغذی (دور کشی، تکمیل خط‌چین و…)، ترسیم تفکرات خود با خطوط ابداعی و نقاشی و…12
114محصول جامع/ امتیازی*: محصول مهارت ارتباط غیرکلامی و ارسال و دریافت پیام با اشاره و نماد و بدون سخن را تقویت می‌کند.11
115محصول جامع/ امتیازی*: محصول مهارت موسیقایی را به وسیله وزن، ریتم، آهنگ آواها و واژگان و شعر با رعایت چارچوب فرهنگ ایرانی-اسلامی تقویت می‌کند.11
116از آموزش خواندن و نوشتن حروف و اعداد پرهیز شده است و همچنین استفاده از این محصول مستلزم توانایی در خواندن و نوشتن نیست.53
117از آموزش زبان خارجی پرهیز شده است.22
118در متن‌هایی که برای کودکان است واژه‌ها در معنای دقیق خود استفاده شده‌اند و قواعد دستور زبان فارسی به درستی رعایت شده است. (مثلاً در حذف واژه‌ها و جملات)22
119از واژه‌های غیرفارسی پرهیز شده است. مگر مواردی که کاملاً رایج است. در صورت نیاز به استفاده از واژگان تخصصی غیرفارسی حتما ترجمه واژه آورده شده باشد.22
120اصول ویراستاری، رسم‌الخط و نشانه‌گذاری به درستی رعایت شده است.11
121از زبان معیار و فاخر (در سطح درک مخاطب) استفاده شده و از واژه‌های پوچ یا با بار فرهنگی منفی پرهیز شده است.22
122از زبان شکسته و محاوره‌ای (جز در موارد نقل قول گفتگوها)  استفاده نشده است. (واژه‌ها به صورت نوشتاری استفاده شده است.)11
123از قالب‌های متنوع و البته به‌جا و متناسب استفاده شده است: شعر، داستان، تصویر، فیلم، صوت و…66
124قالب داستان*: طرح قصه یا داستان (آغاز، میانه و پایان) کامل است. گره و گره‌گشایی به صورت آشکار در داستان مشاهده و توسط کودک درک می‌شود.21
125قالب داستان*: شخصیت‌های داستان به صورت جذاب، باورپذیر، ساده و متناسب با نقشی که در داستان دارند پرداخته شده‌اند و داستان الگوسازی مناسبی برای کودک انجام داده است.11
126قالب داستان*: قصه یا داستان باورپذیر است و از خیال‌بافی پرهیز شده است. یعنی تخیل در چارچوب تفکر کودک بگنجد و به دور از پذیرش کودک نباشد.11
127قالب داستان*: به خوبی از ابزارهای داستان‌نویسی مانند توصیف، فضاسازی و گفتگو جهت انتقال مفاهیم و پیش بردن داستان استفاده شده است.11
128قالب داستان*: موضوع و سیر داستان، برای کودک دلنشین، سرگرم‌کننده و جذاب است.22
129قالب داستان*: داستان مقدمه‌ای است برای سؤال‌پردازی و تقویت تفکر کودک و سعی شده امکان نتیجه‌گیری توسط خود کودک فراهم باشد.11
130قالب شعر*: قواعد قالب انتخابی (چهارپاره، مثنوی، نیمایی و…) رعایت شده است.11
131قالب شعر*: از تخیل (با ابزارهایی مانند تشبیه و تشخیص) به درستی استفاده شده و وارد خیال‌بافی‌های افراطی نشده است و برای کودک قابل پذیرش است.11
132قالب شعر*: شعر دارای ساختاری پیوسته و منسجم است، یک محتوای محوری دارد و دچار پراکندگی نشده است.22
133قالب شعر*: ریتم و آهنگ شعر کودکانه، جذاب و روان است.11
134قالب صوت*: کیفیت صدابرداری و تدوین صوت بالا است. صدا باکیفیت و شفاف ضبط شده و انتقال از یک بخش به بخش دیگر به شکل صحیح و خلاقانه انجام شده است. (حذف‌ها و برش‌های ضروری، مناسب و هماهنگ با انتقال پیام و مفهوم انجام شده است.)22
135قالب صوت*: صدای شخصیت‌ها و مجری یا گوینده با ویژگی‌های هر شخصیت، مفاهیم و اهداف اثر و شرایط مخاطب اثر تناسب دارد و از جذابیت کودکانه برخوردار است.22
136قالب صوت*: صداها اضطراب‌آور و ترسناک نیستند. مثلاً حد بالا و پایین صدا متعادل است و تغییرات صدا، به گونه‌ای ناگهانی و دلهره‌آور نیست.21
137فیلم و انیمیشن*: متحرک‌سازی‌ اشیاء و شخصیت‌ها طبیعی، باکیفیت و جذاب انجام شده است.22
138فیلم و انیمیشن*: طراحی بصری و تصویرسازی‌های انجام شده جذاب، باکیفیت و متناسب با سن مخاطب است.22
139قالب بازی*: به پرورش هماهنگ اندام‌های گوناگون کودک، تقویت دقت و تمرکز و عکس‌العمل به‌موقع توجه شده است.21
140قالب بازی* امتیازی*: به بازی‌های بومی و سنتی مبتنی بر فرهنگ و آداب و رسوم ایرانی اسلامی توجه شده است.11
141قالب بازی*: در بازی و فعالیت از ابزارهای عمومی و در دسترس استفاده شده است.11
142قالب بازی*: بازی و فعالیت دارای قانون‌های ساده است.32
143قالب نمایش*: به بداهه‌پردازی و خلق کردن در لحظه (عدم تاکید بر متن نمایشی) توجه شده است.21
144قالب نمایش*: بر امکانات و تجهیزات از پیش تعیین شده در فعالیت تاکید نشده است.22
145قالب نمایش*: همه‌ی کودکان در مراحل نمایش خلاق (در ایده‌پردازی، طراحی و اجرای نمایش) مشارکت دارند.11
146قالب نقاشی و تکه‌چسبانی*: آزادی عمل و انتخاب کودک در نقاشی یا تکه‌چسبانی رعایت شده و قرار نیست صرفاً الگوهایی از پیش تعیین شده را دنبال کند.32
147قالب نقاشی و تکه‌چسبانی*: ابزار و موادی که مورد نیاز است، مناسب کودک و در دسترس اوست.11
148قالب کاردستی و حجم‌سازی*: در ساخت کاردستی به انتخاب، آزادی عمل و خلاقیت کودک توجه شده و از کلیشه‌ها و دستورالعمل‌های ماشینی دوری شده است.32
149قالب کاردستی و حجم‌سازی*: ساخت کاردستی در حد توان کودک است و لازم نیست دیگری به جای او، کار ساخت را انجام دهد.11
150قالب گردش علمی*: زمینۀ گفتگو و بحث‌های گروهی را با توجه به موضوع مورد مطالعه (قبل، در حین و پس از فعالیت) فراهم می‌آورد.11
151قالب گردش علمی*: برای جمع‌آوری اطلاعات و شواهد از طریق مشاهده، مصاحبه، طرح پرسش و … در حین فعالیت موقعیت می‌سازد.11
152قالب مشاهده*: توجه کودکان به جزئیات مورد مشاهده، بیان آن‌ها و مشخص کردن ترتیب رخدادها جلب می‌شود و برای به اشتراک گذاشتن نتایج مشاهده فرصت ایجاد شده است.22
153قالب مشاهده*: از چند حس برای کشف روابط بین اجزای پدیده‌‌های مورد مشاهده (مشاهدۀ چندحسی) استفاده می‌شود و برای جمع‌آوری شواهد طرح‌ریزی مناسبی صورت گرفته است.11
154قالب آزمایش*: فرصت‌های لازم برای دست‌کاری در متغیر یا متغیرهای مورد مشاهده برای کودک ایجاد می‌شود.11
155قالب آزمایش*: آزمایش‌های در نظر گرفته شده در محصول، با وسایل ساده و قابل دسترس، قابل اجرا توسط خود کودک با کمک حداقلی بزرگتر است.22
156قالب آزمایش*: فرصت‌های لازم برای مشاهده و تفسیر نتایج و گفتگو درباره آن پیش‌بینی شده است.22
157قالب گفتگو*: برای کودکان چنین ذهنیتی ایجاد می‌شود که هدف از گفتگو کشف حقیقت است نه غلبه بر دیگری.11
158قالب گفتگو*: از جنبه‌های متنوع، ابزارهای گوناگون (بارش فکری، تفکر زوجی، تحلیل موردی، ایفای نقش) و انواع تفکر (خلاق، نقاد و…) برای درگیر کردن عمیق‌تر کودک با موضوع و تقویت مهارت‌های شناختی او استفاده شده است.22

 

دیدگاهتان را بنویسید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد. قسمتهای مورد نیاز علامت گذاری شده اند *