آموزش صبر به کودکان نیازمند یادگیری مهارت توسط بزرگ‌ترهاست. اگر کودک طاقت ندارد چند دقیقه صبر کند تا تماس تلفنی‌تان تمام شود یا در تمام مدت انتظار در مطب دکتر، بهانه‌گیری می‌کند، علاوه بر دلایل مختلف این بهانه‌گیری، نداشتن مهارت صبر کردن هم مؤثر است و تقویت آن بسیار ضروری است. این مهارت نه‌تنها در مواجهه با چالش‌ها و موقعیت‌های ناخواسته، بلکه در ساختن ارتباطات سالم، مدیریت احساسات و تقویت استقامت ذهنی کودک نیز تأثیرگذار است.
آموزش صبر به کودکان می‌تواند از مسیرها و شیوه‌های مختلفی انجام شود. در این راستا، مهم‌ترین چیزی که برای آموزش صبر به کودکان باید در نظر گرفته شود، ایجاد یک فضای حمایت‌آمیز و تشویق‌کننده برای آن‌هاست. در این مقاله با روش‌های آموزش صبر به کودکان آشنا خواهید شد.
بچه‌ها کی صبور می‌شوند؟
- زیر ۲ سال: در این سن از آن‌ها انتظار صبوری نداشته باشید. تنها می‌توانید حواسشان را پرت کنید.
- ۲ تا ۳ سال: در این سن، بچه‌ها تازه کمی صبر را می‌فهمند. اما بازه‌های زمانی ۱ تا ۲ دقیقه برای آن‌ها کافی است. بعد از اتمام زمان، به قول خود عمل کنید تا پاداششان را بگیرند.
- ۳ تا ۶ سال: آموزش صبر به کودکان را باید در این سن شروع کنید. همچنین انتظار صبوری‌های طولانی و بیش از چند دقیقه را از بچه‌ها نداشته باشید. او یک فرد بالغ نیست!
در همین ارتباط، مطلب «با بچه‌ای که کتک می‌زند چکار کنیم؟ + دلایل» را بخوانید.
چطور صبوری را در بچه‌ها تقویت کنیم؟
1. رعایت نوبت را یاد بدهید
این یک مهارت اجتماعی مهم است که بچه‌ها را برای واکنش‌های درست و به‌موقع در بزرگسالی آماده می‌کند. رعایت نوبت یکی از شیوه‌های کاملاً عملی و مهم برای آموزش صبر به کودکان است. در رعایت نوبت، یک قانون کلیدی هم برای کل زندگی وجود دارد: در عین حال که باید به حق و حقوق دیگران احترام بگذارم، نباید اجازه دهم که دیگری به حق و حقوقم دست‌درازی کند.
2. به قول‌های‌تان پایبند باشید
از دیگر روش‌های آموزش صبر به کودکان، پایبندی به قول‌های خود است. برای این که بچه‌ها نتیجهٔ صبرشان را ببینند، حتماً به قول‌هایی که به آن‌ها می‌دهید عمل کنید.
3. جدول امتیازات در نظر بگیرید
برای انجام کارهای بزرگ‌تر، می‌توانید یک جدول زمانی درست کنید و با انجام هر قسمت کوچک به او امتیاز بدهید. اگر توانست در پایان امتیازهای لازم را بگیرد به قولی که به او داده بودید عمل کنید. با این روش هم کودک به انجام کارهایی که برای‌تان مهم است تشویق می‌شود و هم صبر کردن تا رسیدن به پاداش را می‌آموزد. البته حواس‌تان باشد که پاداش با نوع اهمیت کارهای کودک هماهنگی داشته باشد.
4. از بازی‌های فکری و نوبتی کمک بگیرید
کودکان در حین بازی بهتر و سریع‌تر یاد می‌گیرند. بازی‌های صفحه‌ای متداول، مانند منچ و ماروپله، باعث افزایش صبر و حوصله کودک می‌شوند. همچنین بازی‌های فکری و معماگونه، مانند تکمیل پازل و کار با اشکال خانه‌سازی هم، به‌واسطه افزایش مهارت حل‌مسئله در افزایش تاب‌وتوان کودک در مواجهه با مشکلات مؤثر هستند.
5. زمان را عینی به بچه‌ها بگویید
کودکان به‌خصوص در سنین پیش‌دبستانی، موضوعات را به‌صورت عینی و نمادین بهتر یاد می‌گیرند. به جای این‌که بگویید شام ۱۰ دقیقه دیگر حاضر می‌شود، آن را به بعد از سفره انداختن موکول کنید یا از ساعت شنی و زنگ‌دار استفاده کنید. زمان‌سنج یا ساعت شنی یکی از مفیدترین ابزارها برای عینیت‌بخشی به زمان و آموزش مفهوم زمان به کودکان است. مثلا به کودک بگویید: «هر وقت صدای دینگ‌دینگ ساعت اومد، غذا آماده‌س.» یا همچنین می‌توانید ساعت را برای مدت زمان کوتاهی تنظیم کنیم و با او قرار بگذارید تا زمانی که زنگ ساعت به صدا در نیامده شما را صدا نکند.
6. به فکر تخلیه انرژی و سرگرم کردن کودک باشید
با افزایش انرژی، شکیبایی کاهش پیدا می‌کند. این موضوع چه در کودکی و چه در بزرگسالی صادق است! پس هنگام انتظارکشیدن، با کودک بازی‌ها و فعالیت‌های جسمانی انجام دهید. آموزش صبر به کودکان، همیشه روش‌های عجیب و غریبی ندارد. مثلاً «بپر بپر» کنید یا با کودک مسابقهٔ دو بگذارید. با انجام همین فعالیت‌های جسمانی ساده، با کمک تخلیه انرژی، هم حواس کودک را پرت می‌کنید و هم به او آموزش می‌دهید که در فرایندهای طولانی و خسته‌کننده می‌تواند خودش را سرگرم کند و صبورتر باشد.
آموزش صبر به کودکان، باید با بازی و روش‌هایی که در سن زیر ۷ سال جواب می‌دهد همراه شود. امیدواریم این روش‌های فعالیت‌محور در این زمینه به شما کمک کند. اگر تجربهٔ دیگری برای این موضوع دارید در قسمت نظرات بنویسید.
