کودک لوس، همیشه وبال والدین و مایهٔ تحقیر دیگران است. بچهها اگر به طرز درستی با سختیها و محدودیتهای زندگی مواجه نشوند، به کودکانی لوس و شکننده تبدیل میشوند. گاهی باید به بچهها یادآوری کرد این جهان تنها به محیط اطراف آنها و آنچه دوست دارند متمرکز نیست و باید توجهی به نیازها و حقوق دیگران هم داشته باشند. این مطلب حاوی توصیههای مفیدی برای والدین و مربیان است تا بدانند چگونه با کودکان رفتار کنند.
1. رعایت نوبت را به آنها یاد بدهید
در برخی از مواقع، بازیها و فعالیتها را طوری طراحی و اجرا کنید که بچهها نفر وسط یا آخرین نفر باشند. اگر فضا را مناسب توضیح دادن دیدید، در این باره با آنها حرف بزنید و دربارهٔ اهمیت دیگران توضیح دهید. این کار به آنها یادآوری میکند که همیشه نباید در همه جا اولین نفر باشند.
2. تقسیم و توزیع چیزها را به آنها بسپارید
یک کودک لوس توجهی به دیگران ندارد و همه چیز را برای خودش میخواهد! تقسیم تکههای یک کیک بین خانواده یا بستنی بین اعضای کلاس، به کودکان کمک میکند تا دیگران را هم درک کنند. مسئولیت تقسیم و توزیع را به آنها واگذار کنید. با این شیوه احتمالاً کودک آخرین فردی است که باید سهمش را بردارد. با این تجربه او میآموزد که باید نیازهای دیگران را هم درک کند و حتی گاهی لازم است آن را بر نیاز خود مقدم بداند.
3. نگهداری سهم بقیه را به آنها یادآور شوید
بعضی چیزها را در حالی به آنها بدهید که تأکید میکنید فقط مال خودشان نیست و باید حواسشان به سهم بقیه برای خوردن یا بازی کردن باشد. به اشتراک گذاشتن و نگه داشتن سهم دیگران موضوع مهمی است. حتی اگر برای کودک سخت باشد، به او میآموزد که باید برای حفظ تعامل با دیگران در محیط اجتماعی، رعایت آنها را نیز بکند.
4. از آنها بخواهید به دیگران کمک کنند
کمک کردن و آموزش دادن به دیگران، در هر سنی لذتبخش است. اگر بچهها بازی یا کار خاصی را بلدند، از آنها بخواهید به بقیه هم یاد بدهند یا در پهن کردن سفره و…، طبق تواناییهایشان کمک کنند. با این کارها آنها را از تبدیل شدن به یک کودک لوس نجات میدهید. همچنین آنها با مفهوم ارتباط و کمک به دیگران آشنا میشوند و یاد میگیرند به عنوان یک عضو مؤثر در یک جمع ظاهر شوند.
5. بگویید همیشه نباید اوضاع طبق میل باشد!
گاهی بچهها را در موقعیت انتخاب چیزی که دوست ندارند قرار دهید و سعی نکنید همیشه آنها را از موقعیتهای دوستنداشتنی دور کنید!.گاهی کودکان را وادار به انتخاب یک گزینه یا اقدامی کنید که برایشان مطلوب نیست یا به مقداری از تحمل و صبر نیاز دارد. این تجربه به آنها آموزش میدهد که در مواجهه با چالشها و گزینههای ناخوشایند، چگونه انتخاب و با مسائل مختلف برخورد کنند. این نوع تجربیات میتواند مهارتهای تصمیمگیری و مدیریت استرس را تقویت کند و به کودکان کمک کند که با مسائل زندگی به شکل کارآمدتری برخورد کنند.
6. محدودیتهای سازنده ایجاد کنید
زندگی انسان همواره در رنج است. پس با گذاشتن محدودیتهای درست مثل زمان خواب یا تماشای تلویزیون و… بچهها را با نوع درست آن مواجه کنید. کودک لوس از دل راحتطلبی والدین و سازشهای بیجای آنان به وجود میآید. پس این قضیه را جدی بگیرید و برای موضوعات مهمی مانند زمان خواب، میزان خرید اسباببازی و تنقلات و… قانون وضع کنید. درک محدودیتهای سازنده می تواند کودک را قاعدهمند و منضبط کند. البته که منظورمان این نیست که به والد و مربی خشک و بدون انعطافی تبدیل شوید!
در همین ارتباط، مطلب «در انتخاب اسباببازی مناسب برای بچهها، به چه نکاتی توجه کنیم؟» را بخوانید.
7. زندگی کردن با خستگی را به آنها یاد بدهید
بچهها نیاز به تجربهٔ خستگی در اوقات خود دارند. ممکن است در هنگام خستگی و بیحوصلگی رسیدگی به آنها کمی سخت و دشوار باشد؛ اما زمان گذاشتن برای این تجربه فواید بسیار زیادی دارد. پس مقداری از زمان را صرف کمک به آنها کنید تا یاد بگیرند که در وضعیت خستگی چگونه باید عمل کنند.
به عبارت دیگر، توصیه میشود وقت بگذارید تا به کودکان یاد بدهید چگونه بهتنهایی و بدون وجود سایر عوامل مثل گوشی یا تلویزیون حال خوبی داشته باشند. این به آنها کمک میکند تا با حالت خستگی و زمانهای آرامش و استراحت بهتر آشنا شوند. همچنین اجازه میدهد در زمانهایی که ممکن است پرانرژی نباشند حس بهتری را تجربه کنند.
با در نظر گرفتن رویکرد مواجههٔ درست بچهها با ابعاد مختلف زندگی و آگاهی از توصیههایی که در این مطلب عنوان شد، کودکان به دنیای واقعی پا میگذارند. این تجارب به آنها کمک میکند تا مهارتهای اجتماعی و اخلاقی خود را تقویت کنند و دیگر شاهد کودک لوس در خانوادهها و جامعه نباشیم. این موارد همگی به ساختارگذاری شخصیت و ارتقای ارتباطات مثبت کودکان در بزرگسالی کمک میکنند. شما چه راههای دیگری برای تربیت نکردن کودک لوس و شکننده میشناسید؟