برای فعالان حوزهٔ کتاب کودک، شنیدن از تجربه‌های همکاران می‌تواند مفید باشد. آقای مصطفی مقسمی، مدیر فروش نشر «هوپا» مقابل دوربین یارستان کودکستان قرار گرفته و از تجربه تولید کتاب کودک می‌گوید:
ما در نشر هوپا از سال ۹۳ شروع به انتشار بازی های فکری و از سال ۹۵، شروع به انتشار کتاب‌های کودک و نوجوان کردیم. امروز می‌خواستم در این جا دربارهٔ نکاتی که برای انتخاب و انتشار کتاب کودک و خصوصاً کتاب خردسال، در این سال‌ها به آن‌ها برخوردم صحبت کنم.
در همین ارتباط، «جوان‌ترین طراح اسباب‌بازی در ایران را بشناسید!» را بخوانید.
اصل مشارکت کودک و والدین در خرید کتاب کودک
یک نکتهٔ خیلی مهمی که در انتخاب کتاب خردسال و شیوه‌های فروش و بازاریابی و معرفی داریم این است که اساساً باید در نظر بگیریم کتاب خردسال کتابی است که چه موقع خرید و چه موقع مطالعهٔ آن، یک مشارکت خیلی مهمی بین کودک و والدین صورت می گیرد. یعنی از زمانی که خانواده پایش را در کتاب‌فروشی می‌گذارد، همان جا می‌بینیم که خانواده روی جلد کتاب و و پشت و داخل آن دنبال این است که ببیند کتاب چیست و چه محتوایی دارد و آیا به درد بچهٔ من می خورد و قرار است چه چیزی به او یاد بدهد و…
از آن طرف هم بچه‌ای که سواد خواندن و نوشتن ندارد درگیر تصاویر کتاب می‌شود و بین کتاب‌ها می‌گردد تا ببیند کدام جداب‌تر است و معمولاً خیلی هم سریع گزینه‌ای را انتخاب می‌کند و به سینه‌اش می‌چسباند و اصرار می‌کند که «این را می‌خواهم!».
والدین در استفاده از کتاب هم شریک‌اند!
حالا این کتاب خریداری می‌شود و خانواده به خانه می‌روند. آن جا هم بچه هنوز نمی‌تواند خودش بخواند و پدر و مادر مجبورند که مشارکت داشته باشند. باید ورق بزنند و برای او بخوانند و گاهی باید صدای شخصیت‌های مختلف را هم تقلید کنند. درواقع باید نوعی نمایش را برای کودکشان اجرا کنند تا آن کتاب مطالعه شود.
نکات چاپ و صحافی در تجربه تولید کتاب کودک
این نکته را باید در همهٔ مراحل تولید کتاب در نظر داشته باشید که وقتی ما می‌خواهیم کتابی را منتشر کنیم و جلد آن را طراحی کنیم، جلد باید طوری باشد که هم برای کودک جذاب و خوش‌رنگ و لعاب باشد و هم اطلاعات مورد نیاز والدین را، اعم موضوع کتاب و نتیجه‌ای که بچه قرار است از آن بگیرد بتواند به والدین برساند.
خود کتاب از لحاظ فیزیکی هم نیازمند رعایت نکاتی است:
- اول این که همان‌طور که مشخص است باید کیفیت چاپ کتاب مناسب باشد. چون کتب خردسال عمدتاً رنگی هستند و تصویر در آن‌ها نقش پررنگی دارد. برای همین باید با کیفیت بالایی چاپ شود تا برای بچه جذاب باشد. آن هم در زمانه‌ای که می‌بینیم بچه‌ها خیلی با تلویزیون و اینترنت و… سروکار دارند و محتواهای خوش‌رنگی را در آن جا می‌بینند.
- در صحافی هم بعضی از نشرها به‌جای چسب یا منگنه که ممکن است باز شوند، از دوخت استفاده می‌کنند که موجب می‌شود کتاب خیلی راحت‌تر ورق بخورد.
رعایت مجموعهٔ این نکات، چیزهایی است که قطعاً نتیجهٔ آن را می‌بینید و رضایت خانواده‌ها و بچه‌ها را هم در پی خواهد داشت.
ویدئوی تجربه تولید کتاب کودک را از زبان مصطفی مقسمی بشنوید:
